Clay Christensen, de auteur van het meesterwerk “The Innovator’s Dilemma” komt volgend jaar uit met een nieuw boek. De voorlopige werktitel van dit boek is: “The Capitalist’s Dilemma”. Inmiddels laat Christensen zich in de pers mondjesmaat uit over het probleem waarmee organisaties in een kapitalistische markt zich geconfronteerd zien. Volgens Christensen zijn er binnen organisaties drie soorten van innovaties te onderkennen:
- Empowering innovations transformeren producten van complex en onbetaalbaar naar eenvoudig en betaalbaar voor de massa. Deze innovaties creëren banen voor mensen die deze producten bouwen, distribueren, verkopen en onderhouden.
- Sustaining innovations vervangen de producten van gisteren door de producten van vandaag. Deze vorm van innovatie heeft geen effect op het aantal banen en op de hoeveelheid kapitaal.
- Efficiency innovations verminderen de kosten voor het maken en verspreiden van bestaande producten en diensten. Dit type innovatie vermindert bijna altijd het netto aantal banen in een sector, zodat dezelfde hoeveelheid werk (of meer) met minder mensen gerealiseerd wordt. Ook wordt kapitaal vrij gemaakt voor andere doeleinden. Het resterende kapitaal blijft als reserve op de balans staan, zodat het niet als impuls kan dienen voor empowering innovations.
Industrieën doorlopen over het algemeen deze drie vormen van innovatie. Idealiter, opereren deze drie innovaties in een steeds terugkerende cirkel. Empowering innovations zijn essentieel voor groei, omdat ze nieuwe consumptie creëren. Zolang empowering innovations meer banen creëren dan efficiency innovations deze elimineren, en zolang het kapitaal dat efficiency innovations bevrijden weer wordt geïnvesteerd in empowering innovations, worden recessies voorkomen en blijft de economie een soepel geoliede machine.
Deze machine is nu kapot. Zoals Christensen uitlegt, is onder invloed van de uitvinding van de spreadsheet, een manier van denken dominant geworden die het korte termijn rendement boven die van de lange termijn stelt. Ook de bonussen die de directeuren jaarlijks verkrijgen zijn op deze korte termijn doelstellingen gebaseerd. Prikkels om met de lange termijn rekening te houden zijn niet of nauwelijks aanwezig.
Toen Amazon oprichter en CEO Jeff Bezos bekend maakte dat hij de verlieslijdende krant The Washington Post overnam voor een bedrag van 250 miljoen dollar, kreeg hij veel commentaar over zich uitgestort. Wat wist de baas van een online boekenwinkel nu van een krantenimperium af? Aaron Levi, de oprichter en CEO van cloudoplossing Box, reageerde in een tweet op de ontstane commotie: “Industries are transformed by outsiders who think anything is possible, not insiders who think they already know what is impossible.” De criticasters van Bezos trappen wat hem betreft in de klassieke valkuil van Christensen.
In het digitale tijdperk moeten bedrijven niet langer in het verlengde van het verleden nadenken. Het raamwerk van vroeger volstaat niet langer om tegemoet te komen aan de wensen en eisen van de moderne tijd. De wereld om ons heen verandert dermate snel dat we het lineaire denken los moeten laten. We leven niet langer in een wereld van schaarste maar van overvloed. We moeten exponentieel denken om digitale ontwrichting te begrijpen. En dat is lastig. Het raakt organisaties in de kern van haar bestaan. Het is Digitaal Darwinisme. Het is adapt or die!
