De film The Purge speelt zich af in het jaar 2022 waarin de Verenigde Staten, geleid door de “New Founding Fathers of America”, een oplossing hebben gevonden om de toenemende criminaliteit voorgoed de kop in te drukken. Op één dag in het jaar zijn alle misdaden, waaronder moord, tussen 19.00 en 7.00 uur toegestaan. Deze periode wordt “The Purge” (de zuivering) genoemd. Tijdens de zuivering is geen enkele hulpdienst beschikbaar. Ziekenhuizen sluiten hun deuren en de politie reageert op geen enkele oproep.

De film werd in 2013 geproduceerd voor een bescheiden budget van $3,000,000 en haalde uiteindelijk $64,423,650 aan de kassa op. Niet verwonderlijk dat in 2014 een vervolg het levenslicht zag: “The Purge Anarchy”. Ook in deze film wordt het netvlies van de kijker gemarteld met een orgie van geweld. De film draait op dit moment nog in de Nederlandse bioscopen en trekt wederom grote groepen kijkers aan. Het onderliggende idee blijkt vele bioscoopbezoekers aan te spreken: “Stel dat je, één nacht per jaar, ongestraft zou kunnen wegkomen met het plegen van een misdaad, wat zou je dan doen?” Het idee van de “zuivering” is zelfs zo aantrekkelijk, dat het zich heeft laten vertalen naar diverse sociale media.

Life Imitates Art: #Twitterpurge

Vlak voordat het vervolg op The Purge in de bioscopen te zien was, kreeg een student uit het Santa Clarita Valley gebied van San Francisco het lumineuze idee om een periode van zuivering op Twitter te organiseren. Door diverse Twitteraccounts aan te maken en deze de hashtag #twitterpurge te laten promoten, probeerde hij een periode in te lassen waarin alles gezegd en gepubliceerd mocht worden: “You Can Say Anything. Expose Any Picture. Expose One Of You Follows”.

Het idee sloeg direct aan en ook op Instagram en Facebook ontstonden soortgelijke initiatieven. Het idee werd echter al vlug gekaapt en werd vervolgens misbruikt om naaktfoto’s van ex-vriendinnen te publiceren. Het omstreden “Revenge porn” kreeg op deze wijze een nieuw kanaal. Twitter zelf verwijderde diverse accounts om deze stream tegen te gaan, maar het mocht niet baten, copycats ontstonden overal. Mundane Matt publiceerde over deze #Twitterpurge een YouTube film waarin hij zijn gedachten als volgt verwoordde: “Society is moving into an odd direction. The millenials grow up in a world of pure information, pure accessibility, and very much no restrictions. […] So this kind of Purge feels like it’s almost a combination of this particular brand of freedom. […] What the fuck is going on with society?” De gepubliceerde naaktfoto’s zijn veelal selfies van minderjarigen. De accounts die deze foto’s publiceerden kunnen dus aangeklaagd worden op het verspreiden van kinderporno. Ook bestaat er inmiddels in diverse landen en staten wetgeving om revenge porn te bestrijden.

#LouisvillePurge

Op 10 augustus publiceerde een leerling van de Iroquois High School een tweet waarin hij de hulp van zijn volgers inriep om een Purge te starten in Louisville op 15 augustus. Even later publiceerde hij een flyer via zijn account.

Het bericht en de flyer werden al snel opgepakt en verder verspreid via Twitter en Facebook. Een woordvoerder van de politie liet weten dat de stad de bedreiging serieus nam en deze aan het onderzoeken was: “We’re going to take any threat that we receive seriously, particularly one that encourages and incites violence against our community… We’re going to take that seriously and investigate that as thoroughly as we can.”

De aanstichter werd al snel gevonden. In een interview met zijn schoolkrant verklaarde hij dat het een uit de hand gelopen grap was: “I was sitting in my house and watching ‘The Purge,’ and I thought of the tweet and picture that started it. But didn’t think it’d get that big from there. I didn’t mean any harm by this at all. I love my city.” Uit voorzorg werd op de bewuste dag een football wedstrijd geannuleerd en was er extra politie op de been. Uiteindelijk viel het gelukkig mee. Op Twitter kwamen verschillende berichten voorbij die met name humoristisch waren. Zo zou er een vuilnisbak omver geschopt zijn, een dildo tegen een autoruit aangegooid zijn en zou er een giraffe uit de Louisville Zoo zijn losgelaten. Hetgeen later een hoax bleek te zijn.

Inmiddels is er voor diverse steden, waaronder Detroit, Kansas City, Miami en Cleveland, in de Verenigde Staten een Purge aangekondigd. Parodiesites gooien hierbij nog eens extra olie op het vuur: “It’s almost like Chicago’s trying to beat its on record of people killed in one night” Said one of Chicago’s finest about a mass killing that took place shortly after the debut of ‘The Purge 2 Anarchy’ movie Friday night. In an reenactment of ‘The Purge 2′ movie a group of teens went on a violent killing spree in the city of Chicago claiming the lives of over 112 people.”

Wat is nog waar? Wie moet je geloven? Project X Haren heeft aangetoond dat een grap kan uitmonden in een explosie van vandalisme. Ook de recente ontwikkelingen in Ferguson laten dit eens te meer zien. Er hoeft straks maar een gemaskerde man met een honkbalknuppel rond te lopen en de vlam slaat in de pan… Ik hou mijn hart vast.

Op het moment ben ik op vakantie in Portugal. Speciaal voor mijn vakantie had ik het boek De Cirkel van Dave Eggers bewaard. Ik heb het deze vakantie in een ruk uitgelezen. In het boek werkt de hoofdpersoon Mae Holland voor het bedrijf De Cirkel. Een bedrijf dat een op een te vergelijken is met Google of Facebook. Na een confrontatie met haar ouders en haar ex-vriend besluit Mae tijdens haar terugrit om zoals ze wel vaker doet te gaan kajakken. Het is middernacht en uiteraard is het verhuurbedrijf gesloten. Buiten de omheining ligt echter een kajak en ze besluit deze te „lenen”. Met deze kajak vaart naar Blue Island: „Ik werd een tijdje gevolgd door een eenzame zeehond, die steeds onder- en weer opdook, alsof hij nieuwsgierig was en me voortdreef. Ik was nog nooit op het eiland geweest. Maar heel weinig mensen zijn er geweest. Toen ik er was, ben ik naar het hoogste punt geklommen en het uitzicht van de top was ongelofelijk. Ik zag de gouden lichtjes van de stad en de zwarte heuvels in de richting van de oceaan, en zelf een vallende ster.”

Zie de rest van het artikel en de discussie op Frankwatching.

“What if we could rebuild our society in a way that works for everyone? Epochal changes are now underway that are radically transforming how society operates. Johann Gevers will describe this revolution, and how it will create vast new economic opportunities and unprecedented social freedom.”

Veel mediabedrijven zoeken momenteel naar de kansen en bepalen hun weg naar die stip op de horizon: ‘Content op maat‘. Op die weg liggen naast kansen ook verantwoordelijkheden, maar vooral ook een aantal vragen. Hoe ziet de mediawereld er uit als algoritmes de overhand krijgen? Wat betekent het voor de consument als alle mediaconsumptie wordt vastgelegd in profielen en gebruikt wordt om weer nieuwe, gepersonaliseerde media aan te bieden?

Mediawijzer.net nodigde trendwatcher Sander Duivestein uit om zijn visie te geven op deze ontwikkelingen. Lees hier het verslag van het verhaal dat ik vertelde tijdens het Mediapark Jaarcongres 2014. Bekijk de video van mijn presentatie of bekijk de slides.

Volgens Wikipedia is een eindbaas een door kunstmatige intelligentie bestuurd personage dat in computerspellen verslagen moet worden om een bepaald deel van een spel af te sluiten. Meestal zijn deze eindbazen niet al te slim en worden ze na een paar ronden vechten met de grond gelijk gemaakt. Deze allereerste eindbazen zijn slechts kinderspel vergeleken met de algoritmes die ons hedendaagse leven besturen.

Onlangs maakte de durfinvesteerder Deep Knowledge Ventures uit Hong Kong bekend dat ze als eerste bedrijf ter wereld een softwareprogramma tot lid van de raad van bestuur heeft benoemd. VITAL is de naam van het nieuwe bestuurslid: Validating Investment Tool for Advancing Life Sciences. Het programma is ontwikkeld door het bedrijf Aging Analytics UK en heeft net zoveel beslissingsbevoegdheid als de menselijke bestuursleden. Het programma zal niet aan de bestuurstafel plaatsnemen, maar zal wel de vergadering voorzien van de benodigde input om betere investeringsbeslissingen te nemen. De menselijke intuïtie gecombineerd met machinale logica, levert volgens Dmitry Kaminskiy, senior partner bij het bedrijf, een perfect team op. Het risico op het nemen van foutieve beslissingen wordt op deze manier drastisch verminderd.

Volgens internet visionair Kevin Kelly zijn machines bedoeld om antwoorden te geven op vragen die door mensen zijn gesteld. Steeds vaker zien we echter technologieën in het leven geroepen worden om antwoorden te geven op vragen die nog geen eens gesteld zijn. Amazon kondigde recentelijk aan dat ze hard werkt aan een toekomst waarin bestelbussen rondrijden met produkten die nog niet besteld zijn. Anticiperende algoritmes beredeneren aan de hand van uiterst persoonlijke data wat iemand’s diepste verlangens zijn. Nog voordat de consument daadwerkelijk op de koopknop geklikt heeft, moet de voordeurbel al rinkelen zodat de bezorger van Amazon het verlangde pakket kan afleveren.

Deze “content op maat”-benadering zien we ook terug in de kunstmatige intelligentie van Netflix en Spotify. Eerder kijk- en luistergedrag bepaalt wat voor films en muziek je in de nabije toekomst krijgt voorgeschoteld. Het is de omgekeerde wereld. De televisie kijkt en de radio luistert naar jou. “Het produkt dat gemaakt wordt ben jij.” Deze boodschap is afkomstig uit een anti-commercial (1999) van Adbusters, een wereldwijd netwerk van kunstenaars, activisten, schrijvers, grappenmakers, studenten, docenten en ondernemers die zich verzetten tegen het consumentisme. Ook de beweging Occupy Wall Street komt uit de koker van deze mensen.

In het tijdperk van Google, Twitter en Facebook zijn wij nog steeds het produkt: “If you’re not paying for it, you’re not the consumer; you’re the product being sold.” De data die wij via allerlei sociale media en apparaten achterlaten zijn niets ander dan digitale kruimelsporen die slimme algoritmes de mogelijkheid geven om virtuele alter ego’s van ons te scheppen. Deze uit nullen en enen opgebouwde persoonlijkheden zijn op de hoogte van onze allerdiepste gevoelens en verlangens. Ze zijn een digitale interpretatie van ons onderbewuste. Waar wij zelf geen toegang tot hebben, weten de machines dus wel te ontsluiten. Toeval bestaat in deze wereld niet meer. Creativiteit wordt hersendood gemaakt. De consument is de nieuwe eenheidsworst.

Marc Andreessen, een van de oprichters van Netscape en tegenwoordig investeerder in bedrijven zoals Facebook, Groupon, Skype, Twitter, Zynga, Foursquare en LinkedIn, publiceerde in augustus 2011 in The Wall Street Journal een essay getiteld: “Why Software Is Eating The World”. In het artikel staat Andreessen stil bij hoe gerenommeerde bedrijven zich met moeite staande houden in de digitale tornado die er om hen heen woedt: “More and more major businesses and industries are being run on software and delivered as online services—from movies to agriculture to national defense. Many of the winners are Silicon Valley-style entrepreneurial technology companies that are invading and overturning established industry structures. […] Over the next 10 years, the battles between incumbents and software-powered insurgents will be epic. Joseph Schumpeter, the economist who coined the term “creative destruction,” would be proud.”

Alles en iedereen valt ten prooi aan de digitalisering van de wereld. Creatieve destructie en disruptieve innovatie alom. Het directe gevolg van deze vergaande digitalisatie is dat in de komende jaren meer banen voor robots en software worden gecreërd dan voor mensen. De vraag is nu in wat voor een wereld we straks leven? Hoe ziet de wereld eruit als kunstmatige intelligentie de overhand heeft? Ontwerper en kunstenaar Sures Kamar heeft met een van zijn projecten een voorschot genomen op deze wereld. In zijn visie bepalen intelligente en geconnecteerde objecten straks zelf wie hun nieuwe eigenaar wordt, als hun oorspronkelijke baas is overleden. De duur van een aanraking, de emotie die een voorwerp in iemands handen oproept zijn allen factoren die het algoritme meeneemt om iemands testament te bepalen. Zelfs onze laatste wil wordt dus uit handen genomen. De vraag die het oproept is of in de toekomst nog wel een eigen wil bestaat of zijn wij mensen slechts batterijen die de machines voeden?

Vorige week werd ik geinterviewed door het programma Terzake over cyborgs en wearable computing. De aflevering kun je hier terugkijken.